ทราบหรือเปล่า กว่า 80% ของเพศชายจะมีปัญหาโรคต่อมลูกหมากโตในช่วงปลายของชีวิต ซึ่งส่วนใหญ่เจอได้ในเพศชายที่อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป รวมทั้งจากสถิตินี้เองอาจจะเป็นผลให้เหล่าคุณสุภาพบุรุษที่กำลังประสบปัญหาเกี่ยวกับเรื่องเยี่ยวเป็นทุกข์ได้ว่าอาการที่เป็นอยู่ในช่วงเวลานี้ ใช่อาการต่อมลูกหมากโตไหม ถ้าเกิดเป็นแล้วอันตรายไหม หายเองได้หรือไม่ วันนี้พวกเราจะพามาหาคำตอบกัน
ต่อมลูกหมาก คือต่อมขนาดเท่าลูกวอลนัท อยู่รอบๆใต้กระเพาะปัสสาวะ โดยตัวต่อมจะมีท่อเยี่ยวผ่านกึ่งกลาง รวมทั้งมีท่อนำสเปิร์มมาเปิดร่วมอยู่ในท่อเยี่ยวด้วย โดยตัวต่อมลูกหมากมายจะปฏิบัติภารกิจผลิตน้ำหล่อเลี้ยงน้ำอสุจิ แล้วก็สารปรับภาวะต่างๆเพื่อน้ำเชื้อสามารถว่ายในมดลูกในสถานการณ์ธรรมดาได้
ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโต เป็นภาวการณ์ที่เจอในผู้ชายที่แก่ขึ้น โดยมูลเหตุที่เกิดยังไม่กระจ่างนัก แม้กระนั้นตัวโรคสโมสรกับอายุที่มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แทบเรียกว่าเป็นความเสื่อมแบบหนึ่งในผู้ชายก็ว่าได้ โดยจะเริ่มเจอที่อายุตั้งแต่ 50-55 ปี รวมทั้งจากสถิติเพศชายอายุ 60 กึ่งหนึ่งจะเริ่มมีลักษณะอาการของต่อมลูกหมากโต แล้วก็เมื่ออายุ 70 ปี เพศชายถึง 80% จะมีลักษณะอาการของโรคต่อมลูกหมากโต
ต่อมลูกหมากโต เป็นคนละโรคกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ที่สามารถกำเนิดในช่วงอายุเดียวกัน การแยก 2 โรคนี้ ธรรมดาเมื่อมาเจอหมอ คนป่วยจะได้รับการตรวจค่า PSA (Prostate Specific Antigen) ซึ่งเป็นค่าจากต่อมลูกหมากที่ใช้บอกการเสี่ยงสำหรับในการเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยถ้าเจอค่าไม่ปกติหมอจะมีการเสนอแนะเพื่อค้นหาโรคมะเร็งถัดไป
อาการโรคต่อมลูกหมากโตเป็นเยี่ยงไร
เนื่องมาจากต่อมลูกหมากมีท่อฉี่วิ่งผ่านกึ่งกลาง การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นจะนำมาซึ่งการทำให้ฉี่ตรากตรำมากขึ้นเรื่อยๆ กระเพาะปัสสาวะก็จะมีแรงกดดันสูงมากขึ้นด้วย ซึ่งในแต่ละครั้งที่ฉี่จะก่อให้ความยืดหยุ่นของกระเพาะปัสสาวะแปรไปด้วย โดยอาการฉี่ที่ไม่ปกติ สามารถแบ่งออกเป็น 2 กรุ๊ปหลัก
- กรุ๊ปการฉี่เปลี่ยนไปจากปกติ (voiding symptom) เป็นต้นว่า ฉี่ไม่พุ่ง จำต้องเบ่งเยอะแยะ ฉี่ขัดข้อง ฉี่ไม่สุด ฉี่ไม่ออกกระทันหัน
- กรุ๊ปการเก็บกักฉี่เปลี่ยนไปจากปกติ (storage symptom) ตัวอย่างเช่น อาการกลั้นฉี่ไม่อยู่ ปวดแล้วจำต้องไปเยี่ยวโดยทันที เยี่ยวช่วงกลางคืนหลายครั้ง
การที่มีลักษณะทั้งยัง 2 กรุ๊ปแล้วเป็นมากขึ้นเรื่อยเว้นเสียแต่ทำให้ท่านภาพชีวิตเสื่อมโทรมลงแล้ว ยังสามารถก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ดังเช่น การได้รับเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ไตเสื่อมจากความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงเกินความจำเป็น ฯลฯ
แนวทางรักษาเมื่อพบว่าคือต่อมลูกหมากโต
การดูแลรักษาพื้นฐานจะเป็นการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งในตอนนี้จะมียาที่ใช้รักษาด้วยกันอยู่หลายแบบ แม้กระนั้นที่นิยมใช้กันสำคัญๆมีอยู่ 2 กรุ๊ป
1. กรุ๊ปคลายกล้ามรอบๆต่อมลูกหมาก (alpha-blocker)
ยากลุ่มนี้เป็นยาหลักสำหรับเพื่อการรักษาต่อมลูกหมากโต ที่เน้นสำหรับการออกฤทธิ์ที่กล้ามในต่อมลูกหมาก และก็ คอกระเพาะเยี่ยว ก่อให้เกิดการคลายตัว แล้วก็นำมาซึ่งการทำให้ฉี่ได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
2. กรุ๊ปลดขนาดต่อมลูกหมาก (5ARI: 5alpha reductase inhibitor)
ยากลุ่มนี้มีฤทธิ์มุ่งไปที่การลดขนาดต่อมของลูกหมาก โดยยาจะลดขนาดต่อมลูกหมากได้ราวๆ 30% ในเวลา 6 เดือน แม้กระนั้นดังนี้ตัวยานี้มีข้อเสียเป็น ตัวยาจะไปลดความสุขทางเพศของผู้ใช้ด้วย แล้วก็ตัวยาจะลดค่า PSA ลง 50% ทำให้ค่ามองลดน้อยลงเวลาตรวจคัดเลือกกรองโรคมะเร็ง แล้วก็ส่วนใหญ่หมอชอบให้จ่ายยานี้สำหรับเพื่อการรักษากับคนเจ็บที่ขนาดต่อมลูกหมากค่อนข้างจะใหญ่มากกว่า 30 ml. ขึ้นไป
ดังนี้แม้การดูแลและรักษาด้วยยาแล้วยังไม่ได้เรื่องที่ถูกใจ คนป่วยมีความรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตยังไม่ดีมากยิ่งกว่าเดิมเพียงพอ หรือมีภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ การรับเชื้อซ้ำไปซ้ำมา ฉี่ไม่ออกจำต้องสวนสายเป็นประจำมีนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอจะเสนอแนะให้ทำผ่าตัดต่อมลูกหมาก
3. การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต
การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต ส่วนใหญ่จะทำผ่านการส่องกล้องผ่านท่อเยี่ยว ด้วยเหตุว่าได้ผลลัพธ์ที่ดีและก็คนป่วยไม่ต้องมีแผลผ่าตัดอะไรก็ตามใช้เวลาพักฟื้นสั้น ซึ่งแนวทางการผ่าตัดมีหลายแนวทาง แต่ว่าแนวทางที่เป็นที่ชื่นชอบในตอนนี้มีดังนี้
- TURP (Transurethral Resection of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้หัวตัดกระแสไฟฟ้า นับว่าเป็นแนวทางที่แพร่หลายที่สุด เนื่องมาจากได้ผลลัพธ์โดยรวมดี ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมาะสมกับต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลางถึงใหญ่
- HoLEP (Holmium Laser Enucleation of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้เลเซอร์มาช่วยตัด เหมาะกับต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน ด้วยเหมือนกัน
- Water Vapor Therapy เป็นการผ่าตัดรักษาต่อมลูกหมากโตด้วยระบบละอองน้ำ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่สุดที่รักษาโดยการฉีดละอองน้ำที่มีอุณหภูมิ 103 องศาเซลเซียลเข้าไปที่เซลล์ต่อมลูกหมากเพื่อทำลายเยื่อในต่อมลูกหมาก ซึ่งจะมีผลให้เซลล์ต่อมลูกหมากส่วนที่แทรก หรือตันท่อฉี่ตายและก็ยุบลง นำมาซึ่งการทำให้ท่อเยี่ยวขยายกว้างขึ้น รวมทั้งขนาดต่อมลูกหมากก็จะเล็กลงด้วย ทำให้คนป่วยสามารถเยี่ยวได้สบายอย่างเช่นเดิม โดยกรรมวิธีการรักษานี้เหมาะกับต่อมลูกหมากขนาดเล็กถึงปานกลาง มีจุดเด่นในเรื่องระยะการพักฟื้นที่สั้นกว่า (แทบไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หรือพักไม่เกิน 24 ชั่วโมง)
ดังนี้การผ่าตัดแต่ละประเภทมีจุดเด่น-จุดด้วยในเนื้อหาอีกมากมาย รวมทั้งมีความเหมาะสมในระดับของโรคที่นาๆประการ ผู้เจ็บป่วยควรจะขอความเห็นหมอให้รู้เรื่องอย่างสมบูรณ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด
ต่อมลูกหมากโต เป็นภาวการณ์ที่พบได้บ่อยในเพศชายที่แก่ขึ้น โดยยิ่งไปกว่านั้นเพศชายที่แก่กว่า 50 ปีขึ้นไป การเข้ารับการตรวจร่างกายรายปีที่เหมาะสมกับวัย 50 เพื่อค้นหาการเสี่ยงของโรคต่างๆที่บางทีอาจเกิดขึ้นในตอนวัยดังที่กล่าวผ่านมาแล้วร่วมกับการหมั่นพิจารณาตนเอง ถ้าพบว่ามีปัญหาเยี่ยวทุกข์ยากลำบากขึ้น หรือหลายครั้งขึ้นกระทั่งก่อกวนคุณภาพชีวิต ควรจะไปพบหมอแล้วก็ตรวจระบบฟุตบาทฉี่ เพื่อใส่ความเสี่ยงของโรคต่อมลูกหมากโต เนื่องจากถ้าทราบเร็วก็สามารถเข้ารับการดูแลรักษาตั้งแต่เนิ่นๆอีกทั้งในแบบอย่างการรับยารวมทั้งผ่าตัด จะช่วยลดความร้ายแรงและก็ความสลับซับซ้อนสำหรับเพื่อการรักษาได้
ไต่ถามรายละเอียดต่างๆนอกเหนือจากนี้และก็นัดหมอพอดี
ศูนย์ระบบฟุตบาทเยี่ยว ชั้น 4 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0040
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการหารือแพทย์ออนไลน์
